ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ
ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ (ΜΕΡΟΣ Β΄, 7)
Η
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΕΓΑΛΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ
Δρόμοι
που ανοίγουν δρόμους στην έρευνα και την ιστορία: ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ (5)
Επί
της Εγνατίας οδού από το 1995 έως το 2001 πραγματοποιήθηκαν έξι μεγάλες
σωστικές ανασκαφές. Σήμερα θα σας παρουσιάσουμε τις δύο τελευταίες, που
ανάγονται χρονολογικά στους μεταχριστιανικούς αιώνες.
Στο
ανατολικό τμήμα της Εγνατίας οδού, στο ΒΟΣΚΟΧΩΡΙ, αποκαλύφθηκε μεγάλο
παλαιοχριστιανικό σταυρικό κτήριο, διαστάσεων 15x10μ.,
που ταυτίζεται με λουτρό. Με αυτό συνδέεται ένα δεύτερο κτήριο ορθογώνιο, το
οποίο συνέχισε να χρησιμοποιείται και μετά την καταστροφή του λουτρού, που
φαίνεται να έγινε ξαφνικά, ίσως από σεισμό.
ΤΟ
ΛΟΥΤΡΟ περιλαμβάνει δωμάτιο καύσης, χώρο αγωγών νερού, εγκαταστάσεις υπόκαυστων
και δωμάτιο με κάθετους αγωγούς νερού. Είναι στον τύπο των μικρών ρωμαϊκών
θερμών και απαντά σε αγροτικές περιοχές ως το τέλος τη πρωτοβυζαντινής
περιόδου. Από τα σημαντικότερα ευρήματα ήταν ένας «θησαυρός» 136 χάλκινων
νομισμάτων, ένα από τα οποία είναι Ιουστινιανού.
Δυτικά
του λουτρού αποκαλύφθηκαν τρεις αγωγοί νερού, από πήλινους σωλήνες.
Στην
ίδια περιοχή ανασκάφηκε επίσης υστεροβυζαντινό ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟ με 56 λακκοειδείς
τάφους, το 1/3 των οποίων ήταν παιδιά. Οι νεκροί ήταν τοποθετημένοι σε φέρετρα,
με προσανατολισμό ανατολικά – δυτικά. Το νεκροταφείο, σύμφωνα με τα ευρήματα,
φαίνεται να χρησιμοποιήθηκε και από τους οθωμανούς κατοίκους της περιοχής.
Νότια
του ανασκαφικού αυτού συνόλου εντοπίζεται η γνωστή παλαιοχριστιανική ΒΑΣΙΛΙΚΗ
ΤΟΥ ΒΟΣΚΟΧΩΡΙΟΥ η οποία ήρθε στο φως το 1935 και τοποθετήθηκε από την ανασκαφέα
της στον 6ο αι. Πρόκειται
για μια τρίκλιτη βασιλική, το πρώτο μνημείο της περιόδου στο νομό, με ψηφιδωτό
δάπεδο στο Ιερό, το μεσαίο κλίτος και τον νάρθηκα.
ΤΑ
ΕΥΡΗΜΑΤΑ αυτά υποδηλώνουν την ύπαρξη στην ευρύτερη περιοχή μιας σημαντικής
παλαιοχριστιανικής πόλης.
Δυτικότερα,
στη θέση ΣΟΥΛΤΑΡΑ ΓΑΛΑΝΗΣ, αποκαλύφθηκε πρωτοβυζαντινό νεκροταφείο, του 6ου-7ου
αι., με 109 λακκοειδείς τάφους. Οι νεκροί ήταν θαμμένοι σε ξύλινα φέρετρα χωρίς
κτερίσματα. Στα ευρήματα συμπεριλαμβάνονταν κάποια αντικείμενα ένδυσης.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Γ.
Καραμήτρου-Μεντεσίδη 1995, Βοσκοχώρι, ΑΔ 50, Χρονικά Β΄2, 568.
Μ.
Παϊσίδου 1997, Βοσκοχώρι, ΑΔ 52, Χρονικά Β΄2, 820-823.
Α. Τσιλιπάκου
1998, Γαλάνι, ΑΔ 53, Χρονικά Β΄2, 714.
Α. Τσιλιπάκου
1999, Γαλάνι, ΑΔ 54, Χρονικά Β΄2, 680.
Α.
Χ.-Μ.
Άποψη περιοχής Βοσκοχωρίου.
Άποψη παλαιοχριστιανικού κτίσματος στην παράπλευρη οδό της Εγνατίας οδού.
Άποψη παλαιοχριστιανικού κτίσματος στην παράπλευρη οδό της Εγνατίας οδού.
Βοσκοχώρι, παλαιοχριστιανικό κτήριο (ΑΔ 50, 1995, Χρονικά Β΄2).
Άποψη περιοχής Γαλάνης.
